Αρχαία Ερέτρια (1)

Φωτό ΧΡ
Αποσπάσματα σε συνεχειούλες με φωτό από το πόνημα
της Αικατερίνης Τσιριμώκου Ιατρού για την ΑΡΧΑΙΑ ΕΡΕΤΡΙΑ

Το πότε και πως εκτίσθη η Ερέτρια είναι άγνωστο γιατί είναι από τις αρχαιότερες πόλεις και η ίδρυσή της χάνεται στα βάθη των αιώνων. Το όνομά της όμως, δείχνει πως πάντα κυρίως θαλασσινοί ήταν οι κάτοικοί της, κωπηλάτες (ερέται) που τη κατοικούσαν. Την Ερέτρια την έλεγαν και «Αρότρια». Ο Όμηρος την αναφέρει ως «Ειρέτρια» και πως έλαβε μέρος στον Τρωϊκό πόλεμο με αρχηγό τον Ελεφήνορα τον Χαλκοδοντιάδη, που δεν γύρισε γιατί σκοτώθηκε. Επίσης «Αλετρία» μέχρι και πρόσφατα ελέγετο από χωρικούς.

Η Ακρόπολή της ήταν από τις πιο ισχυρές και βρίσκεται πάνω στο λόφο «Καστρί» ή «Καστέλι» υψόμετρο 130 μέτρα. Πριν τα Μηδικά (Περσικούς πολέμους) είχε καταφύγει στην Ερέτρια ο Πεισίστρατος σαν σε ακμαία πόλη που ήταν (552 πχ) και εδώ, με χρήματα των Θηβαίων και μισθοφόρους Αργείους και Ναξίους, οργάνωσε την επίθεση κατά των Αθηνών τις οποίες κατέλαβε το 542 πχ....

Στην αρχαία Ερέτρια είναι γνωστό ότι γίνονταν πολλές γιορτές, ιδίως κατά το τέλος του Ανθεστηρίωνος (αρχές Μαρτίου). Στη πομπή έπαιρναν μέρος 3.000 οπλίτες, 600 ιππείς και 60 άρματα. Γίνονταν αγώνες μουσικών, τραγωδιών και κωμωδιών. Εις τον ναόν του Δαφνηφόρου Απόλλωνος, που βρίσκεται στο κέντρο της πόλης κατετίθεντο οι συνθήκες ειρήνης και τα έπαθλα των αγώνων. Ο θεός Απόλλων, εθεωρήθηκε προστάτης όλων των πόλεων της Ευβοίας.

Από το 1898 η Αμερικάνικη Αρχαιολογική Σχολή με την Αρχαιολογική Εταιρεία Αθηνών και το Υπουργείο Παιδείας μετά από ανασκαφές που ενήργησαν ήρθαν στο φως αγγεία, πολύχρωμοι λήκυθοι, επιγραφές, θέατρον, Γυμνάσιον, λουτήρες, παλαίστρα, κατοικίες, ναοί, πύλες τειχών, τύμβος, τάφοι, και πλήθος άλλων αρχαιολογικών ευρημάτων. Τα τελευταία περίπου 25 χρόνια (από το 1957) συνεχίζει τις ανασκαφές η Ελβετική αρχαιολογική σχολή. Δυστυχώς πολλά από τα ευρήματα μεταφέρονται σε άλλα μουσεία, Αθηνών, Χαλκίδος, διότι εν σχέσει με το χρόνο ενάρξεως των ανασκαφών, δεν υπήρχε από τότε ανάλογο μουσείον.

Πρέπει να προστεθεί ότι στην Ερέτρια υπάρχουν πολλά ψηφιδωτά σε διάφορα μέρη. Νοτιανατολικά του Ναού του Απόλλωνος σε μία κρήνη στο Ναό της Ίσιδος, στο κάτω από την Ακρόπολη Γυμνάσιο, στα λουτρά και στο «Σπίτι» με τα μωσαϊκά δάπεδα που τόσο ωραία διατηρούνται εκεί στεγασμένα από την Ελβετική Αρχαιολογική Υπηρεσία …

(Στο επόμενο η συνέχεια)
Για τη μεταφορά
Χρήστος Ρουμελιώτης
Πέμπτη, 6 Μαρτίου 2008